ترفندستان

یکی از قابلیت‌های جدیدی که در ویندوز 8 وجود دارد امکان مشاهده میزان مصرف اینترنت از اولین اتصال است. این قابلیت به ویژه برای کاربرانی که اینترنت دارای محدودیت حجمی استفاده می‌کنند بسیار کاربردی خواهد بود. شما می‌توانید به وسیله‌ی این قابلیت از میزان ارسال و دریافت اطلاعات هر کانکشن اینترنت در طول مدت زمان‌ دلخواه آگاه شوید. در این ترفند به معرفی نحوه انجام این کار می‌پردازیم.

بدین منظور:
ابتدا کلیدهای ترکیبی Win+I را فشار دهید و سپس بر روی Control Panel کلیک کنید.
پس از باز شدن Control Panel وارد Network and Sharing Center شوید.
سپس بر روی Connect to a network کلیک کنید.
خواهید دید که نوار Charms همراه با پنل Network نمایان خواهد شد.
اکنون بر روی کانکشن اینترنت خود راست کلیک کرده و Show estimated data usage را انتخاب کنید.
اکنون میزان مصرف حجمی اینترنت این کانکشن را به همراه تعداد روزهای محاسبه شده مشاهده خواهید کرد.
جهت صفر کردن این شمارنده حجمی، می‌توانید بر روی Reset کلیک کنید.

برخی از افراد ترجیح میدهند تا 2 یا چند نسخه از ویندوز را به صورت همزمان در کامپیوتر خود داشته باشند. مثلا دو نسخه از ویندوز 7 داشته باشند که از یکی برای بازی و سرگرمی، و از دیگری برای کارهای اداری استفاده کنند. یا مثلا یک ویندوز XP و یک ویندوز 7 را همزمان داشته باشند تا در هرکدام از برنامه های سازگار با خود استفاده کنند.

در هر صورت اگر بیش از یک ویندوز در کامپیوتر خود داشته باشید، Windows Boot Manager به شما امکان می دهد که در هر بار روشن شدن کامپیوتر، از بین سیستم عامل های نصب شده، هر کدام را که قصد استفاده از آنرا دارید انتخاب کنید.

به عنوان مثال اگر کامپیوتر شما دارای دو سیستم عامل ویندوز XP و 7 باشد، به کمک Boot Manager ویندوز قادر خواهید بود سیستم عامل مورد نظر را انتخاب کنید. اما اگر تنها یک سیستم عامل در سیستم نصب باشد، نیازی به نمایش Boot Manager ویندوز و انتخاب سیستم عامل نیست. لذا می توان با روشهایی مانع از نمایش  Windows Boot Manager شده و مستفیما وارد محیط سیستم عامل شد.

ابتدا باید محیط Command Prompt یا خط فرمان ویندوز شویم.

برای این کار، از منوی Start وارد Run شده و تایپ کنید cmd. سپس Ctrl+Shift+Enter را به صورت همزمان بفشارید. (این کار باعث اجرای آن در حالت Administrator میشود)

حال فرمان زیر را در خط فرمان کپی کرده و اجرا کنید.

bcdedit /set {bootmgr} displaybootmenu no

این فرمان باعث غیر فعال شدن نمایش Boot Manager در ابتدای بوت سیستم خواهد شد.

برای فعال سازی دوباره Boot Manager ، آخرین کلمه در دستور فوق را برابر yes قرار دهید. به صورت زیر :

bcdedit /set {bootmgr} displaybootmenu yes

امیدواریم این مقاله آموزشی مورد توجه شما قرار گرفته باشد.

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که وقتی صبح اول وقت کامپیوترتان را روشن می‌کنید، می‌بینید ویندوزتان بوت‌ نمی‌شود. در این زمان احساسی که به آدم دست می دهد شبیه زمانی است که آدم اشتباهی سوار اتوبوس شده باشد و بعد از رسیدن به مقصد متوجه قضیه شده باشد! در این هنگام بهتر است که ابتدا کمی کنترل خود را حفظ کنید تا ببینید که چه‌ کاری باید انجام دهید. این مشکل دلایلی از جمله : پاک شدن فایل های بوت ویندوز، ایراد در بوت سکتور، تغییرات نا به جا در رجیستری، ورود ویروس های مخرب به سیستم و... دارد که همگی نیز به سادگی قابل برطرف شدن هستند. برای حل این مشکل و رهایی از آن احتمالا اولین گزینه اکثر کاربران ، تعویض ویندوز خراب می باشد. اما عجله نکنید و دست نگه دارید! راه های بهتری نیز برای رفع این مشکل وجود دارد؛ بدین ترتیب که قبل از هر چیز، ویندوز ابزارهایی را برای رفع اکثر این مشکلات قرار داده که بسیاری از کاربران از آن بی خبرند و گاهی اوقات به دلیل عدم بوت شدن ویندوز، حتی مجبور به حذف اطلاعات حیاتی شان می شوند. اما در این ترفند به بررسی 10 روش برای رفع کلیه مشکلات ذکر شده بدون نیاز به تعویض ویندوز می پردازیم و به عبارت بهتر راه حل کلیه خطاهایی که باعث بالا نیامدن ویندوز می شود را در این ترفند بیان می کنیم.

1- استفاده از دیسک استارت‌ آپ ویندوز (Windows Startup Disk):

اولین کاری که باید در این هنگام انجام می‌دهید ساختن استارت آپ دیسک است. ممکن است بالا نیامدن وبندوز به خاطر اشکال در یک سری فایل‌ها باشد که در ادامه ذکر خواهد شد، برای این کار شما باید یک‌ دیسک برای استارت آپ کردن ویندوزتان درست کنید.

برای این کار شما باید سه فایل boot.ini ، NTLDR ، Ntdetect.com را در درایو ویندوزتان پیدا کنید. این فایل‌ها که همگی هم در حالت پیش‌ فرض در درایو ویندوزتان (C یا هرچیز دیگری) مخفی هستند، جزو فایل‌هایی هستند که برای بوت شدن ویندوز نیازمند هستند. لذا ممکن است که یکی از دلایل اصلی بوت نشدن ویندوزتان اشکالاتی در این فایل‌ها باشد. پس زمانی که ویندوزتان درست کار می‌کند باید اقدام به درست کردن Windows Startup Disk  کنید.

برای این کار این‌ فایل ها را زمانی که ویندوزتان درست کار می‌کند، پیدا کرده و در یک فلاپی و یا CD و یا فلش مموری‌ تان قرار دهید. توجه کنید که در درایو مورد نظر جز این فایل‌ها نباید فایل دیگر وجود داشته باشد. حال زمانی که ویندوزتان بالا نمی‌آید ابتدا وبندوز را ریستارت کنید (می توانید از کلید ترکیبی alt+ctrl+Delete استفاده کنید) و دیسک استارت آپ را در کامپیوتر قرار دهید، وقتی که این دیسک را در کامپیوتر قرار می‌دهید ویندوز خود به خود فایل‌ها مذکور را از در دیسک استارت آپ شما Load می کند و ویندوز به درستی بالا می‌آید و می‌توانید به رفع مشکل مورد نظر بپردازید. درصورتی که مشکل این باشد شما می‌توانید با کپی کردن فایل‌های مذکور از روی دیسک استارت آپ به هاردتان مشکل را رفع و رجوع کیند.

 

2- استفاده از ویژگی‌ Last Known good Configuration ویندوز :

شما هم‌ چنین می‌توانید با استفاده از ویژگی Last Known good Configuration  ویندوزتان را بوت کنید. با کمک این ویژگی می‌توانید آخرین تغییراتی را که باعث اختلال در بوت ویندوز می‌شود را Undo کنید. این ویژگی باعث بازگردانی کلید ریجیستری CurrentControlRegistrySet می‌شود. این کلید کارش این است که تنظیمات هاردتان و درایوهای مختلف را ذخیره می‌کند. در صورت اختلال در فایل‌هایی در درایو ویندوزتان این تنظیمات تغییر می‌کند. این ویژگی آخرین تنظیماتی این کلید را که باعث بالا آمدن ویندوز شده بود را جایگزین تنظیمات فعلی کلید ریجیستری‌تان می‌کند.درصورتی که شما بتوانید این تغییرات را بازگردانید، مطمئنآ ویندوزتان بالا خواهد آمد

برای استفاده از این ویژگی زمانی که با Erorr بالا نیامدن ویندوز مواجه شدید، با فشرن کلیدهای Alt+Ctrl+Delete ویندوزتان را ریستارت کنید، بعد از اینکه صدای "بیپ" اول ویندوز را شنیدید، کلید F8 را فشار دهید تا منوی Windows Advance Options برای شما نمایان شود. در منوی ظاهر شده گزینه‌ی Last good configuration را انتخاب کنید و بعد Enter را فشار دهید. با این کار کامپیوترتان ریستارت می‌شود و ویندوز بالا خواهد آمد!

البته این نکته را فراموش نکنید که وقتی برای اولین بار ویندوزتان بالا نیامد باید از این ویژگی استفاده کنید، به عبارت دیگر زمانی که شما چندید بار ویندوز را ریستارت کردید و بالا نیامد این ویژگی جواب نمی‌دهد، چون آخرین کلید ریجیستری مورد نظر با هر بار تغییرات در بوت شدن ویندوز تغییر می‌کند.

 

3- استفاده از ویژگی System Restore :

یکی از ویژگی‌های خوب ویندوز داشتن قابلیتی به نام System Restore است. ویندوز با استفاده از این قابلیت هر 24ساعت یک بک‌ آپ از آخرین ویژگی‌ها و تنظیماتش را دخیره می‌کند. به همین دلیل درصورتی که بتوانید از این ویژگی استفاده کنید می‌توانید ویندوزتان را بوت کنید.

برای استفاده از این ویژگی ابتدا ویندوزتان را یک‌ بار ریستارت کنید، بعد با وارد شدن به Windows advance Options و کلیک بر روی گزینه‌ی Safe Mode ویندوز را بالا بیاورید. سپس با وارد شدن به بخش system Restore در Accessory  ویندوز آخرین تنظیمات ویندوز را بازگردانی‌ کنید. بعد ویندوز تان را ریستارت کنید.

 

4- استفاده از Recovery Consule :

ممکن است زمانی عمق فاجعه بیش‌ از اینها باشد! به عبارتی با انجام دادن کارهای فوق شما نتوانید ویندوز را بازگردانی کنید. در این حالت شما نیاز به استفاده از ویژگی Recovery Consule دارید، برای این کار شما مجبور به استفاده از CD ویندوز هستید. مطمئنآ یک‌ سری از فایل‌های شما در ویندوزتان مشکل پیدا کرده است، درصورتی که راه های بالا جواب ندهد معنی اش این است که این فایل‌ها قابل بازیابی نیستند و مجبور به استفاده‌ی کپی‌ تازه‌ای از آنها در ویندوزتان هستید.

برای این کار باید CD ویندوزتان را قرار دهید و اجازه دهید که مراحل اولیه‌ی نصب آغاز شود، بعد از این کارها ویندوز از شما سوال می‌کند که چکار می خواهید بکنید؟ نصب ویندوز جدید، رفع اشکال ویندوز قبلی . که ما گزینه‌ی دوم را انتخاب می‌کنیم.

بعد از این مرحله ویندوز درایو حاوی ویندوزتان را نمایش‌ می‌دهد. در صورتی که شما چندین ویندوز داشته باشید، با زدن عدد مربوط به آن ویندوز مراحل تعمیر و رفع عیب ویندوز مذکور با قرارگیری فایل‌های سالم به جای فایل‌های مشکل دار شروع می‌شود. بعد از این مرحله ویندوز ریستارت می‌شود و ویندوزتان بالا خواهد آمد.

 

5- رفع عیب فایل  Boot.ini :

وقتی که ویندوز می‌خواهد Load شود، برنامه‌ی Ntldr به فایل boot.ini رجوع میکند تا تعیین کند که فایل ویندوز در کدام درایو قرار دارد تا بتواند Load شود. لذا در صورت داشتن مشکل داشت فایل مذکور ویندوز به خوبی نمی‌تواند Load شود. بنابراین باید این فایل را تعمیر کنیم.

برای این کار نیاز به نسخه‌ ای از ابزار Recovery Consule که در مورد قبلی بیان شد دارید.

لذا ابتدا باید CD ویندوز را در کامپیوترتان قرار دهید و طبق مراحل گفته شده در مورد قبل پیش بروید.

بعد عبارت Bootcfg/Parameter را تایپ کنید.

حال باید به جای عبارت parameter موارد زیر را برحسب نیازتان تایپ کنید:

Add/

کل هار دیسک را برای پیدا کردن فایل ویندوز خواهد گشت و به شما اجازه می‌دهد که هرکدام را که مایل بودید به فایل Boot.ini اضافه کنید
    

Scan/

هارد را برای پیدا کردن ویندوز اسکن می‌کند
    

List/

موارد نوشته در فایل Boot.ini را برایتان لیست می‌کند
    

Default/

سیستم عامل پیش‌ فرض  را در منوی بوت اصلی قرار می‌دهد
    

Rebuild/

کلآ فایل Boot.ini  را دوباره درست می‌کند
    

Redirect/

اجازه‌ی انتقال بوت سیستم عامل را به یک پورت دیگر می‌دهد.این پارامتر خود دو پارامتر زیر مجموعه‌ای دارد:
[Port Baudrate]  و  [UseBiosSittings]
    

DisabalRedirect/

مانع مورد قبلی می‌شود

6- رفع Boot Sector ایراد دار:

در ابتدا باید بگویم که هر هارد دیسکی از جدول‌ هایی تشکیل شده است که هر کدام از خانه‌های این جدول که حاوی اطلاعات خاصی است " Sector" خوانده میشود. حال اگر بخواهیم این سکتورها را دردرایو حاوی سیستم عامل بررسی کنیم، به هرکدام از انها "بوت سکتور" می‌گویند. یکی از دلایل بالا نیامدن ویندوز می‌تواند ایراد در این سکتورها باشد. درصورتی که به این نتیجه برسید که دلیل بالا نیامدن ویندوز اشکال در این مورد است، باید از یک ورژن دیگر از سیستم RecoveryConsule به نام Fixboot باید استفاده کنید.

برای این کار طبق مراحل کفته شده در مورد 4 عمل کنید و در کادر مربوطه عبارت Fixboot Drive را تایپ کنید و در قسمت Drive نام درایو مورد نظرتان را تایپ کنید.

 

7- رفع مشکل Master Boot Sector :

Master Boot Sector عنوان اولین بوت سکتوری است که خوانده می‌شود و مسئول اصلی بوت شدن ویندوز است. در صورت اشکال در این مورد، ویندوز بوت نمی‌شود. برای حل این مشکل باید بازهم از Recover Consule استفاده کنید.

برای این کار نیز طبق مراحل کفته شده در مورد 4 عمل کنید و در کادر مربوطه عبارت Fixmbr Device_Name را تایپ کنید

در قسمت بالا در کادر [Device_Name] باید نام مسیر درایوی را که می‌خواهید بوت سکتورش را درست کنید بنویسید.

مثلآ برای درایو ‍C باید بنویسیم :

Device/harddisk C

 

توجه کنید کاری که مورد بالا می‌ کند این است که در درایوی که مستر بوت سکتورش مشکل دارد، یک  مستر بوت سکتور دیگر درست کند نه این که مستر بوت سکتور اولیه را تعمیر کند.

 

8- غیر فعال کردن ریستارت شدن ویندوز :

وقتی که ویندوز با مشکل بالا نیامدن مواجه می‌شود، به صورت خودکار ریستارت می‌شود و این چرخه مدام تکرار می‌شود و مانع از دادن وقت به کاربر برای حل مشکل می‌شود. لذا باید اول این امکان را غیر فعال کنید.

برای این منظور  باید باید واردWindows Advance Options  بشوید و بعد گزینه‌ی Automattice Restart On System Faiuler را غیر فعال کنید و روی دکمه‌ ی اینتر کلیک کنید.

 

9- استفاده از فایل‌های Backup :

شما می‌توانید از نرم‌ افزارهای بازیابی اطلاعات پشتیبانی شده که بسیار متنوع هم هستند استفاده کنید

 

10- نصب داخلی ویندوز :

وقتی که دیدید با استفاده از راهکارهای فوق نمی‌توانید بازهم ویندوز را بوت کنید، بهتر است که ویندوزتان را آپگرید کنید.

برای این منظور در مراحل نصب ویندوز، شما به جای رفتن به بخش Recivery Consule دکمه‌ی Enter را می‌زنید و مراحل نصب را پی‌ میگیرید، ولی در بخشی از مراحل نصب ویندوز به شما می‌گوید که ویندوز دیگری هم وجود درد، آیا مایل به آپگرید کردن آن ویندوز هستید یا اینکه می خواهید یک نسخه‌ی جدید نصب کنید، شما گزینه‌ی تعمیر (یا همان آپگرید) را فعال می‌کنید.

 
این روش تقریبا همیشه جواب می‌دهد و شما می‌توانید مطمئن باشید که با این روش ویندوز حتمآ بالا خواهد آمد ولی تنها موردی که باید ذکر شود این است که در این روش کلیه آپدیت های ویندوز پاک می شوند و باید آن ها را دوباره دانلود کنید.

بسیاری از کاربرانی که خودشان کار نسب ویندوز را انجام میدهند این مشکل برایشان پیش می آید شاید این مشکل برای شما هم پیش آمده باشد. این مشکل زمانی به وجود می آید که ما یک ویندوز قدیمی را روی یک ویندوز جدید نصب میکنیم و با این کار باعث میشویم صفحه بوت انتخاب ویندوز از بین برود.

با روشی که هم اکنون یاد میگیرید میتوانید بدون نصب مجدد ویندوز این مشکل را برطرف کنید. ما فرض میکنیم که به اشتباه یک ویندوز مانند 98 یا ME را روی یک درایو دیگر و بعد از نصب ویندوز XP نصب میکنیم و الآن دیگر نمیتوانیم وارد محیط XP شویم. پس مراحل زیر را برای حل مشکل دنبال کنید :

 ابتدا وارد محیط ویندوز قدیمی خود شوید ( یعنی همان 98 یا ME ). سپس سی دی ویندوز XP خود را قرار داده و اقدام به نصب آن کنید ( اینجا منظور New Installation است ). مراحل را تا لحظه اولین Restart شدن سیستم و مرحله اجرای برنامه Setup در محیط Command Line که مشابه DOS است ادامه دهید اما در این مرحله دیگر اجازه کار را به ادامه نصب ندهید. تا اینجا شما باعث میشوید که ویندوز XP فایلهای مورد نیاز برای بوت خود را روی درایو اصلی شما ایجاد کند و این دقیقا همان چیزی است که ما میخواهیم.

سپس سیستم را Restart کنید. در اینجا باید کمی سرعت عمل داشته باشید. به محض ظاهر شدن منوی بوت شما باید به سرعت ویندوز قدیمی خود را انتخاب کرده و وارد آن شوید ( یعنی همان 98 یا ME ). سپس پوشه های Hidden را از طریق قسمت View آشکار کنید. حال وارد درایو اصلی ویندوز قدیمی خود شوید. در آنجا پوشه ای قرار دارد که با علامت $ شروع میشود. شما محتویات درون آن را کپی کنید و در محل درایو اصلی Paste کنید. حالا سیستم را Restart کرده و وارد ویندوز XP تان شوید و سپس میتوانید گزینه های OS Loader و مدت زمان صفحه بوت را از قسمت زیر تنظیم کنید :

    System Properties - Advanced - Startup Recovery Settings

چون اندازه رجیستری ویندوز بزرگ است، پیدا کردن یک بخش، کلمه، یا داده در آن می تواند دشوار باشد.

خوشبختانه ویراستار رجیستری دارای فرمان Find است که می تواند عمل جستجو را انجام دهد. این فرمان که در منوی Edit قرار دارد، عمل جستجو را از نقطه فعلی به طرف انتهای فایل رجیستری انجام می دهد و وقتی به انتهای رجیستری رسید، به ابتدای آن باز نمی گردد.

اما با این حال به دلیل اندازه بزرگ رجیستری، جستجو در آن معمولا باز هم زیاد طول می کشد. اگر نمی دانید عنصر مورد نظرتان در کجا قرار دارد، قبل از عمل جستجو، بالاترین سطح را در قاب سمت چپ (My Computer) انتخاب کنید. اگر تقریبا می دانید که عنصر مورد نظرتان در کجا واقع است سعی کنید هر چه ممکن است به مقصد نزدیکتر شوید و فرمان Find را صادر کنید.

پس از اینکه عنصر مورد نظر را یافتید، می توانید آنرا در لیست عناصر مطلوب قرار دهید تا بعدا به راحتی به آن مراجعه کنید. برای این منظور باید در منوی Favorites گزینه Add To Favorites را انتخاب کنید و سپس نام مناسبی را تعیین نمایید.

مثلا برای یافتن عنصر HiveList و قرار دادن آن در لیست مطلوبها مراحل زیر را انجام دهید:

1- در منوی Start ، گزینه Run را انتخاب کنید.

2- فرمان Regedit را تایپ کرده و دکمه OK را کلیک کنید.

3- My Computer را انتخاب کنید.

4- گزینه Edit/Find را انتخاب نمایید که در این صورت پنجره جدیدی به نام Find باز می شود.

5- در این پنجره در بخش Find What ، واژه HiveList را تایپ کرده و دکمه Find Next را کلیک کنید که این کار باعث پیدا شدن واژه مذکور میشود.

6- حال از منوی Favorites گزینه Add To Favorites را انتخاب کنید.

7- در پنجره ای که باز میشود در بخش Favorite Name نامی را برای عنصر مورد نظرتان وارد کرده و دکمه OK را کلیک کنید. اکنون اگر منوی Favorites را انتخاب کنید نام مورد نظرتان را به عنوان گزینه ای از این منو خواهید دید.

8- برای حذف عنصری از لیست عناصر مطلوب، از منوی Favorites گزینه Remove Favorites را انتخاب کنید. در پنجره ای که باز میشود در بخش Select Favorite ، عنصر مورد نظرتان را انتخاب کرده و OK را کلیک کنید.

رِجیستری (به انگلیسی: Registry) را می‌توان دفترخانه یا محضر ویندوز تصور کرد؛ جایی که تنظیمات نرم‌افزارها و سخت‌افزارهای سیستم، در آن به ثبت می‌رسند.

در پنجمین ویراست از کتاب «فرهنگ‌ رایانه‌ای مایکروسافت» دربارهٔ رجیستری چنین آمده است:
یک پایگاه داده‌ متمرکز با ساختارِ سلسله مراتبی که در ویندوزهای x9،CE ،NT و 2000 به کار رفته و از آن برای نگهداری اطلاعات لازم جهت پیکربندی سیستم برای یک یا چند کاربر، برنامه‌های کاربردی و تجهیزات سخت‌افزاری استفاده می‌شود.

رجیستری، حاوی اطلاعاتی است که ویندوز در حین عمل، به طور پیوسته و مکرر به آنها رجوع می‌کند؛ از قبیل [تنظیمات مربوط به] پرونده‌های هر کاربر، برنامه‌های کاربردی نصب شده بر روی رایانه، انواع مستنداتی که [هر کاربر] می‌تواند ایجاد کند، خصلت‌های صفحه‌ای پوشه‌ها، آیکون‌های برنامه‌ها، سخت‌افزارهای موجود در سیستم، درگاه‌های مورد استفاده و... .

رجیستری، جایگزینی است برای فایلهای مبتنی بر متن با پسوند INI در ویندوز x.‏3‏ و همچنین فایلهای پیکربندی MS-DOS، مثل autoexec.bat و config.sys. در ضمن، داده‌های رجیستری در فایلهای دودویی ذخیره می‌شوند.

نقش و اهمیت رجیستری:
رجیستری، یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین بخش‌های سیستم‌عامل ویندوز است. این بخش، نقشی کلیدی در پیکربندی و کنترل سیستم‌عامل ویندوز ایفا کرده و همچون انباره‌ای است که تنظیمات کلیِ سیستم (اعم از نرم‌افزاری و سخت‌افزاری) و تنظیمات خاصِ هر کاربر را در خود جای می‌دهد. نقش این بخش در ویندوز چنان است که تغییر در آن، تاثیرات بنیادینی بر عملکرد کل این سیستم‌عامل خواهد داشت. به خاطر همین اهمیت و حساسیت، رجیستری از دید و دسترسی کاربران عادی به دور نگاه داشته می‌شود. اما کاربر خبره می‌تواند از طریق ابزارهای تعبیه شده در ویندوز - نظیر regedit.exe - مستقیما در محتوای رجیستری، دخل و تصرف کند.

تاریخچه:
در نسخه‌های 16 بیتی ویندوز (مثل ویندوز x.‏3‏) از چندین فایلِ متنی با پسوند INI برای نگهداری تنظیماتِ سیستم‌عامل و برنامه‌ها استفاده می‌شد؛ مثلا تنظیمات کلیِ سیستم‌عامل و تجهیزات سخت‌افزاری در فایل system.ini و تنظیمات برنامه‌های کاربردی و میزکار در فایل win.ini ذخیره می‌شدند. با نصب هر برنامهٔ جدید نیز، مدخلی برای آن در فایلهای INI ایجاد می‌شد. گاهی هم پس از نصب یک برنامه‌ (مثل Excel)، فایلهای INI مخصوصِ آن برنامه ساخته می‌شد (مثلا Excel.ini).

اما فایل‌های INI دارای سه مشکل عمده بودند:
1_ پراکنده‌شدن تنظیمات سیستم در فایلهای متعدد
2_ محدودیت در حجم هر فایل (حداکثر 64 کیلوبایت)
3_ راحتی ویرایش فایلها با ویرایشگرهای متن (افزایش احتمال بروز اشتباه)

اکنون، در ویندوزهای 32 و 64 بیتی، تمام داده‌های موجود در فایلهای پیکربندیِ سیستم، از جمله system.ini، win.ini و control.ini، به همراه اکثر تنظیمات دیگر، در مجموعه‌ای منسجم از فایلهای باینری - تحت نام رجیستری - نگهداری می‌شوند.

رجیستری در عمل
در حالت کلی، داده‌های مندرج در رجیستری، در سه وضعیت یا مرحله خوانده می‌شوند:

بوت‌شدن سیستم:
سیستم، فهرست درایورهای لازم جهت بارگذاریِ سخت‌افزارها و نحوهٔ پیکربندی بخش‌های زیرسیستمی (مثل مدیر حافظه و مدیر پردازش) را از رجیستری می‌خواند.

ورود به ویندوز:
برنامهٔ Explorer و سایر اجزای ویندوز، تنظیمات مربوط به هر کاربر را از رجیستری می‌خوانند، از قبیل: راهنمای درایوهای شبکه و حروفِ مُعرفِ آنها، تصویر کاغذدیواریِ میزکار، محافظِ صفحه‌نمایش، وضعیت منوها و مکان آیکونها.

آغاز به کار برنامه‌های کاربردی:
هر برنامه، تنظیمات کلیِ سیستم (مثل فهرست اجزای نصب شدهٔ اختیاری و داده‌های پروانهٔ بهره‌برداری از برنامه) و تنظیمات مخصوصِ کاربر فعلی (مثل مکان منوها، نوار ابزار، و فهرست مستنداتی که اخیرا مورد دسترسی قرار گرفته‌اند) را از رجیستری می‌خواند.
البته رجیستری ممکن است در وضعیتهای دیگری هم خوانده شود، مثل زمانی که تغییراتی در یکی از مقادیر یا کلیدهای رجیستری لازم باشد (در ادامه این مقاله، دربارهٔ اصطلاحات کلید و مقدار توضیح داده خواهد شد). برخی از برنامه‌ها هم، مرتبا محتوای رجیستری را بررسی می‌کنند تا در صورت بروز تغییر در آن، سریعا پیکربندیهای خود را روزآمد و بهنگام کنند. اما به طور کلی، در یک سیستم که در حالت عاطل (Idle) قرار دارد، فعالیتی در رجیستری به چشم نمی‌خورد.

معمولا محتوای رجیستری در موارد زیر تغییر می‌کند:

نصب نرم‌ افزار:
برنامه‌هایی که بنام Setup مشهور بوده و وظیفهٔ آنها نصب نرم‌افزارهای جدید بر روی رایانه است، تنظیمات پیش‌فرضِ هر برنامه را در خلال عملیات نصبِ آن، در رجیستری ثبت می‌کنند.

نصب درایور:
در حین نصب درایورِ یک دستگاه، بخشِ موسوم به Plug & Play، تنظیمات مربوط به دستگاه را در رجیستری ثبت می‌کند. این تنظیمات، نحوهٔ آغاز به کار و عملکرد دستگاه را برای «مدیر I/O» مشخص خواهند کرد.

با تغییرات کاربر:
هنگامی که کاربر، تنظیمات مربوط به یک برنامه یا کلِ سیستم را از طریق «کنترل پانل» تغییر می‌دهد، تنظیمات جدید در رجیستری به ثبت می‌رسند.

یکی دیگر از راههای تغییر در رجیستری، ویرایش دستی آن از طریق برنامهٔ Registry Editor است. این برنامه، یکی از ابزارهای سیستمی تعبیه‌شده در خودِ ویندوز است که امکان ویرایش مستقیمِ رجیستری را برای مدیر سیستم (System Administrator) فراهم می‌کند. البته باید توجه داشت که عملکرد این ویرایشگر با ویرایشگرهای متن متفاوت است و مثلا امکان انجام عمل واگرد (Undo) در آن وجود ندارد. به همین دلیل، در به کارگیری و استفاده از آن باید محتاط بود، چرا که هرگونه دستکاریِ ناشیانه در رجیستری، می‌تواند به مختل شدن عملکرد کل سیستم بیانجامد. از این رو، همیشه توصیه می‌شود که پیش از شروع عملِ ویرایش، یک کپی پشتیبان از رجیستری تهیه شود.

ساختار رجیستری:
ساختار رجیستری، شباهت زیادی به ساختارِ منطقیِ یک دیسک دارد؛ رجیستری، شامل چندین کلید (Key) است که مفهوم آنها مشابه دایرکتوری در دیسک بوده و هر کلید هم، شامل چندین مقدار (Value) است که مثل فایلهایی درون دایرکتوریها قرار دارند. مقادیر که در واقع خانه‌هایی برای نگهداری داده‌ها هستند، از سه مؤلفه تشکیل می‌شوند: نام، نوع و داده.
هر کلید می‌تواند شامل تعدادی کلید دیگر هم باشد که در این صورت به آنها زیر-کلید (Sub-key) گفته می‌شود. زیر-کلیدها هم به نوبهٔ خود می‌توانند شامل زیر-کلیدهای دیگری باشد. کلیدهایی که در بالاترین سطح قرار دارند، ریشه (Root) خوانده می‌شوند. بنابراین، بجز ریشه‌ها، تمام کلیدهای دیگر را می‌توان زیر-کلید به حساب آورد.

هر زیر-کلید دارای یک مقدار ‌بنام (Default) است که به صورت پیش‌فرض، داده‌ای درون آن قرار ندارد (value not set).
ساختار سلسله مراتبی رجیستری، شباهت فراوانی به ساختار «درخت» دارد. در ادبیات علم رایانه، منظور از درخت، نوعی ساختار دادهٔ پویا (دینامیک) است که شرح و وصف آن در مبحث «ساختمان داده‌ها» ذکر می‌شود. در اینجا به ذکر همین نکته بسنده می‌کنیم که رجیستری شامل چندین درخت است که گره‌های آنها حاوی کلید و برگهای آنها حامل مقدار هستند.

گفتنی است ساختار اولیهٔ رجیستری که به صورت یک پیش‌الگو (Prototype) تدوین شده و شامل یک سِری تنظیمات اولیه و پیش‌فرض است، همراه با خودِ ویندوز و در خلالِ عملیاتِ نصبِ سیستم‌عامل، بر روی دیسک‌سخت کپی می‌شود.

کلیدهای ریشه:
در رجیستری، به صورت از پیش تعریف شده، پنج کلید ریشه وجود دارد. نام کلیدهای ریشه با کلمهٔ HKEY شروع می‌شود که خلاصهٔ عبارت «Handle to a KEY» است. هر ریشه‌، یک مجموعهٔ تودرتو (Nested) از کلیدها را در خود جای می‌دهد. ضمنا تعداد ریشه‌ها، ثابت است؛ بدین معنا که نه می‌توان ریشهٔ جدیدی ایجاد کرد و نه ریشهٔ موجودی را حذف کرد.

فهرست کلیدهای ریشه در رجیستری و محتوای آنها:

HKEY_CURRENT_USER: اطلاعات کاربری که اکنون وارد سیستم شده است (کاربر فعلی)

HKEY_USERS: اطلاعات مربوط به همهٔ کاربرانِ تعریف شده در سیستم

HKEY_LOCAL_MACHINE: اطلاعات کلی مربوط به سیستم (مشترک بین کاربران)

HKEY_CLASSES_ROOT: اطلاعات انتساب فایلها بر اساس پسوندشان به برنامه‌ها و...

HKEY_CURRENT_CONFIG: اطلاعاتی دربارهٔ پروفایل سخت‌افزاری جاری

اگرنمی خواهید پوشه های مخفی تان (Hidden) را کسی به حالت غیرمخفی (Archive,read only) برگرداند وآنها را مشاهده کند، می توانید گزینه Show all files را در Folder option غیر فعا ل سازید. به طوریکه به شکل خودکار ازاین حالت خارج شود. 

برای انجام این کارابتدا وارد رجیستری ویندوز شوید. حال درپنجره باز شده ، کلید F3 را بزنید.(کلید F3 جهت جستجوی یک کلید دررجیستری می باشد.) سپس کلمه showall را تا یپ کرده و  find next را کلیک کنید.(دقت کنید درپایین پنجره جستجو گزینه keys فعا ل باشد.)

حال کلید مورد نظردر panel چپ ظاهرمی شود( اگر کلمه showall را مشاهده نکردید، بازهم F3 رابزنید تا به کلمه مورد نظربرسید).

پس ازیافتن آن در panel راست روی گزینه chekedvalue  دابل کلیک کنید ومقدارآن را از1به 0 تغییردهید. سپس ازرجیستری خارج شوید.

حا ل My Computer رابازکرده و از منوی Tools ، گزینه Folder option را انتخاب کنید. به تب view رفته و درقسمت hidden files and folders ، گزینه do not show hidden Files and Folders را فعا ل کنید و ok را بزنید .

از این پس هر گاه هر شخصی اگر بخواهد فا یلهای مخفی را برروی کامپیوتر شما آشکارکند (حتی خود شما ) ، این کار امکان نا پذیر خواهد بود، مگر اینکه دوباره به رجیستری رفته و مقدار checkedvalue را به 1 تغییر دهید.

اکثر کاربران ویندوز XP با قابلیت Hidden کردن یا مخفی کردن فایلها از طریق قسمت Folder Option آگاهی دارند. هنگامی که شما فایل یا فولدری را Hidden میکنید کافی است که از طریق View > Folder Option قابلیت دیدن فایلهای Hidden را فعال کنید تا این فایلهای مخفی شده به سادگی مجدد رویت شوند. اما در این ترفند قصد داریم روشی بسیار کارآمد را به شما معرفی کنیم که همواره فایلهایی که Hidden کرده اید را Hidden نگه میدارد! به طوریکه حتی با فعال کردن گزینه Show hidden files and folders هم فایلها همچنان مخفی باقی خواهند ماند.

روش کار :
از منوی Start وارد Run شده و عبارت regedit را تایپ نموده و Enter بزنید تا ویرایشگر رجیستری باز شود.
حالا به آدرس زیر بروید:

HKEY_LOCAL_MACHINE/SOFTWARE/Microsoft/Windows/Current Version/Explorer/Advanced/Folder/Hidden/SHOWALL

اکنون از قسمت دیگر صفحه روی CheckedValue دوبار کلیک کنید. در پنجره باز شده Value را از 1 به 0 تغییر دهید.
حالا OK کرده و خارج شوید.

اکنون  اگر در My Computer از منوی View وارد Folder Options شوید و سپس به تب View بروید ، در قسمت Hidden files and folders ، تیک گزینه Show hidden files and folders را بزنید و خارج شوید در صورت بازگشت مجدد خواهید دید که این گزینه لغو خواهد شد و همواره فایلهای شما به حالت Hidden باقی خواهند ماند.